(a) Pravni akti Visokog predstavnika (Aneks 10. DMS)
U prvim godinama nakon Dejtona Visoki predstavnik je oklijevao da interveniše kao vrhovna vlast u oblastima za koje su, ustvari, nadležne domaće institucije. Ovo se promijenilo nakon Bonske konferencije za implementaciju mira iz 1997. godine,3333 gdje su predstavnici međunarodne zajednice dobili podršku da preduzmu energičnije i odlučnije aktivnosti na implementaciji mirovnog sporazuma. Od tada se Visoki predstavnik oslanja na ekstenzivno tumačenje svojih ovlaštenja iz Aneksa 10. DMS, te nameće zakone, proglašava nevažećim odluke nižestepenih sudova, zabranjuje vršenje političkih dužnosti nekim licima,3334 ili smjenjuje funkcionere na najvišim nivoima vlasti, te sa ostalih ključnih pozicija. Ovakve akcije među građanima su nailazile na različit odjek. Podijeljena i mišljenja predstavnika političkih elita. Neki od domaćih funkcionera Visokom predstavniku su bili i zahvalni zato što je na sebe preuzeo donošenje neprijatnih odluka. Štaviše, i vlastiti politički angažman oni su pokušali vezati na neki način za aktivnosti Visokog predstavnika u smislu da ga uslovljavaju ciljanim intervencijama Visokog predstavnika protiv njihovih političkih protivnika.3335 Pred kraj Petritschevog mandata akteri su počeli pridavati značaj prenošenju odgovornosti za proces implementacije mira na domaće funkcionere pod motom ownershipa.3336 Ovu tendenciju ubrzo nakon preuzimanja dužnosti prekinuo je Lord Ashdown zbog čega je bio izložen žestokim kritikama. Debata o navedenoj temi doživjela je vrhunac u julu 2003. u obliku članka objavljenog u Journal of Democracy,3337 u kojem autor Lorda Ashdowna kritikuje da u stilu liberalno-kolonijalističkog vođe sprečava razvoj demokratskih struktura. Za vrijeme Schwarz-Schillinga preduzet je pokušaj da se Visoki predstavnik povuče s nadom da će političke elite u zemlji razumno postupati nakon što ponovo preuzmu odgovornost. Ovaj pokušaj je bio neuspješan i oslabio je OHR. Nakon toga Lajčaku i Inzku više nije uspjelo da povrate izgubljeni autoritet. Osnovni cilj ove dvojice je bio da se ispune uslovi za zatvaranje OHR-a.
Footnotes
Vidi fusnotu broj 30, str. 24.
Tzv. vetting; uporedi, ICG, 2003, str. 32. i dalje. 3335 Marko,2001, str. 74; Knaus/Martin,2003, str. 68.
O ovom preokretu u strategiji, kao i pregled aktivnosti Visokog predstavnika, vidi: La Ferrara,2000, str. 191. i dalje. Uporedi, takođe, govor Visokog predstavnika pred Steering Board Ministerial Meetingod 22.9.1999. godine, dostupno na Internet- stranici: <www.ohr.int/ohr-dept/presso/presssp/archive.asp> (OHR online press- arhiv), kao i manuskript izlaganja Višeg zamjenika Visokog predstavnika (Senior Deputy High Representative) na Ownership Panelod 3.7.2001. godine u Konjicu (arhiv autorâ).
Knaus/Martin,2003; članak i reakcije na članak dostupni su na Internet- stranicama: <www.journalofdemocracy.org> i <www.esiweb.org>. Uporedi, takođe, rezime autora u Frankfurter Allgemeine Zeitung(u daljnjem tekstu i kao: FAZ) od 25.7.2003. godine, str. 9, pod naslovom Wohlwollende Despoten(„Dobrohotni despoti“; prevod sa njemačkog N. A.), kao i reakciju i diskusiju o jednom konkretnom slučaju smjene Michael Martens, Die Macht der Gewohnheit(„Moć navike“; prevod sa njemačkog N. A.), FAZ od 30.8.2003. godine, str. 3.