d. Fakultativni protokol broj 2 uz Međunarodni pakt o građanskim i političkim pravima, čiji je cilj ukidanje smrtne kazne

Prema članu 1. u vezi sa članom 2. Fakultativnog protokola broj 2 uz Međunarodni pakt o građanskim i političkim pravima, čiji je cilj ukidanje smrtne kazne, u državama-potpisnicama ugovora apsolutno je zabranjeno lišavanje života.⁶⁶² Ova zabrana nalazi se u rangu Ustava.⁶⁶³ Izvršenje smrtne kazne u miru, stoga, nema važeću pravnu osnovu ukoliko je kazna prema zakonu izrečena u ratu.⁶⁶⁴ Prema tome, zbog apsolutne zabrane lišavanja života u miru prema članu 2. Fakultativnog protokola broj 2, Bosna i Hercegovina ne može formalno iskoristiti obavezu poštivanja zakona iz člana 2. DP broj 6 uz EKLJP iako ovaj propis, izuzetno, dopušta lišavanje života i u miru. Ovakva sudska praksa Doma, a, vjerovatno, i aktivnosti koje je Organizacija za sigurnost i saradnju u Evropi (u daljnjem tekstu i kao: OSCE) provela na terenu, bile su korisne tek u slučaju aplikanta Dragana Matovića, čiju je smrtnu kaznu Vrhovni sud RS u novembru 1999. preinačio u zatvorsku kaznu sa napomenom da Bosna i Hercegovina ima obaveze iz člana II Ustava BiH.⁶⁶⁵

Zaobilazni put kojim ide Dom za ljudska prava, preko člana II/4. Ustava BiH u vezi sa čl. 1. i 2. Fakultativnog protokola broj 2 uz Međunarodni pakt o građanskim i političkim pravima, kako bi obrazložio povredu člana 2. DP broj 6 uz EKLJP, naravno, nije zgodan i on proizlazi iz sistemske praznine u nadležnostima Doma prema članu II2. Aneksa 6. uz DMS. Naime, dok su u članu I Aneksa 6. strane obavezne da garantuju prava koja proizlaze iz međunarodnopravnih instrumenata za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda u Dodatku uz Aneks 6. DMS, Dom za ljudska prava, prema članu II2. Aneksa 6. u vezi sa instrumentima iz Dodatka, treba samo da utvrdi da li je pojedinac diskriminisan u uživanju prava koja su mu njime zagarantovana. U svom izdvojenom mišljenju o slaganju ovu ambivalentnost naglasile su i sudije Möller i Nowak, sa čijim glasovima je odluka i donesena.

Ipak, postoji dilema o tome da li bi se strane iz Aneksa 6. DMS stvarno trebale da potčine instrumentima u Dodatku, a da se, istovremeno, Komisiji za ljudska prava Bosne i Hercegovine iz Aneksa 6. DMS ne dodijeli nadležnost da utvrdi eventualna nepoštivanja ovih obaveza. U prilog tome govori i poređenje sa paralelnim propisom u članu II/4. Ustava BiH: ovu odredbu Dom za ljudska prava tumači tako da mora da se omogući upotreba instrumenata iz Aneksa I uz Ustav BiH, koji odgovaraju instrumentima iz Dodatka uz Aneks 6, (!) ne samo bez razlike (u vezi sa diskrimicijom) nego i uopšteno (izolovano).

Ustavni sud BiH ne bi morao ići zaobilaznim putem preko člana 2. DP broj 6 uz EKLJP. Zabrana lišavanja života u miru proizlazi neposredno iz člana 2. Fakultativnog protokola broj 2 uz Međunarodni pakt o građanskim i političkim pravima, koji u Bosni i Hercegovini ima rang materijalnog ustavnog prava, na osnovu odgovarajuće jurisdikcije Doma za ljudska prava. Pri tome se propis o široko postavljenoj nadležnosti iz člana VI/3. Ustava BiH pokazao kao prednost. Ustavni sud BiH čuva Ustav i nadležan je za rješavanje apelacija koje su podnesene protiv odluka nižestepenih sudova. Međutim, u standarde Ustava BiH se ubrajaju sva materijalna prava utvrđena u njemu, uključujući i instrumente iz Aneksa I uz Ustav BiH.

Pri postupcima ekstradicije ili pri neformalnoj „primopredaji“ osobe nekoj stranoj državi obaveza države koja vrši esktradiciju nije uslovljena time da ta osoba vlastima skrene pažnju na opasnost da bi je u državi primateljici mogli osuditi na smrt. Nadležnost države koja vrši ekstradiciju jeste da prije ekstradicije ili primopredaje isključi tu mogućnost.⁶⁶⁶